Product Jeugd

In 2018 hebben we verder vorm gegeven aan de transformatie van de jeugdzorg. De focus lag op een hoogwaardige toegang, versterken van het preventieve veld, tijdige inzet van de juiste zorg , verkorten van verblijf in een jeugdinstelling en verbeteren van de samenwerking tussen zorg en onderwijs. De transformatie agenda jeugd is gericht op betere kwaliteit en beheersbaarheid van de kosten. In de voortgangsrapportages Interventieplan Zorg en Welzijn zijn de verschillende interventies in 2018 uitgebreid beschreven.

Preventief jeugdbeleid

Op het gebied van jongerenwerk zijn twee pilots afgerond: procesregie jongerenwerk in Dukenburg en Hatert en de impuls voor jongeren in Dukenburg. Met de eerste pilot wilden we bezien of we middels de inzet van een procesregisseur (vanuit Bindkracht10) kunnen komen tot een meer integraal, opgave- en samenwerkingsgericht jongerenwerk dat aansluit op de behoeften van jongeren. Een ander leeraspect was of binnen de pilot een afwegingskader voor de inzet van het jongerenwerk kan worden ontwikkeld. De raad is (uitgebreid) geïnformeerd over de uitkomsten van de pilot. Belangrijke inzichten waren onder meer dat de procesregisseur voor een impuls heeft gezorgd in de samenwerking, maar dat deze beter een onafhankelijke positie kan krijgen. Een afwegingskader heeft de pilot niet opgebracht.

In de impuls Dukenburg is een zestal projecten uitgevoerd gericht op activering en participatie van jongeren (werk, onderwijs, deelname aan georganiseerde sport en cultuur, schuldhulpverlening). Bindkracht10 fungeerde daarbij als financierder (en beoordelaar) van de projecten, op basis van een eenmalige gemeentelijke subsidie. Doel was om te experimenteren met prestatie-indicatoren op het gebied van jongerenwerk. De meeste beoogde resultaten zijn gehaald, behalve op het gebied van arbeidsmarktreïntegratie. Bindkracht10 concludeert zelf dat een vergelijkbare rol in de toekomst niet gewenst is voor een uitvoeringsorganisatie: naast het ontbreken van expertise op specifieke domeinen (zoals re-integratie) kan deze rol de schijn van belangenverstrengeling opwekken richting partners.

De pilots hebben belangrijke inzichten opgeleverd voor de doorontwikkeling van het preventieve jeugdbeleid. De belangrijkste is dat samenwerking, efficiëntie en opgavegerichtheid stadsdeelgericht zijn te stimuleren met degelijke analyses, daaruit voortvloeiende werkagenda’s met duidelijke prioriteiten en onafhankelijke regie op de uitvoering.

Vrijwillige jeugdwerk
Ook in 2018 hebben we een bijdrage geleverd in de vorm van subsidie aan het vrijwillig jeugdwerk. Met onze subsidie dragen we bij aan de huisvestings- en organisatiekosten van het vrijwillig jeugdwerk (scouting, hobby-verenigingen, jongerencentra en ontmoetingsplekken)

Jongerenparticipatie
Jimmy’s is een laagdrempelige plek waar jongeren  terecht kunnen met  vragen en ideeën en waar zij eveneens hun talenten kunnen ontplooien. In 2018 was de belangrijkste ontwikkeling de opening van een stedelijke Stip bij Jimmy’s, welke we in 2019 gaan evalueren. Daarmee is de informatie- en adviespijler van Jimmy’s verder geprofessionaliseerd. De andere twee pijlers zijn jongerenlab en jeugdverbinden.
Binnen het jongerenlab zijn activiteiten zoals de Open Jimmy’s en verschillende werkgroepen (bv werkgroep voor autistische jongeren) gecontinueerd. Binnen de pijler Jeugdverbinden hebben jongeren verschillende beleidsthema’s opgepakt en in samenwerking met het onderwijs en jongerenwerk een lesprogramma voor jongeren ontwikkeld (voor en door jongeren).  

Vroeginterventie en vindplaatsgericht werken
Bij de start van de transitie van de jeugdzorg werd landelijk uitgegaan van de gedachten dat vroeginterventies op vindplaatsen beter zijn voor het kind en kostenbesparend voor de gemeente. We zijn in 2016 en 2017 gestart met innovatieprojecten gericht op vroeginterventie  op vindplaatsen: door de inzet van  jeugdspecialisten in de school, J-GGZ ondersteuning voor de huisarts en de jeugdarts en Passende Kinderopvang. In 2018 zijn deze interventies in pilot vorm doorgezet en stevig gemonitord. We zien in onze uitgaven aan de jeugdhulp ten behoeve van jonge kinderen (0 tot en met 12 jaar) echter geen daling in gemeentelijke uitgaven. Begin 2019 starten we met de evaluatie van deze pilots.

Samenwerking met onderwijs, opvang, jeugdhulp en zorg
Het afgelopen jaar hebben wij samen met Onderwijsgroep PuntSpeciaal ( het bestuur van de St. Maartenschool), SWV Stromenland, de Ministerie van OCW en VWS, zorgkantoor VGZ en de regiogemeenten afspraken gemaakt over een meer structurele vorm van financiering van de zorg op school. In overleg met alle betrokken partijen is besloten om met ingang van 2019 de zorg tijdens onderwijstijd op basis van Jeugdwet te verlenen in de vorm van een algemene voorziening. Wij verlenen twee zorgaanbieders te weten De Driestroom en TVN, subsidie om gezamenlijk met de school de noodzakelijke jeugdwetzorg te leveren tijdens schooltijd.

In 2018 hebben we in samenwerking met onderwijs (PO en VO), kinderopvang, welzijn, GGD en jeugdzorgaanbieders verder gewerkt aan de uitwerking van de afspraken uit het Convenanten “samen voor het kind” en “Samen voor de Jongere”. In dat kader is gewerkt aan:

• Implementie van aangepaste werkprocessen ter verbetering van onderwijs-zorgarrangementen
• Dynamische schoolagenda VO
  Op twee scholen - Montessori College (locatie De Beuk) en Kristallis - zoeken we uit, aan de hand van data, hoe we de bestaande middelen slim en efficiënt kunnen inzetten voor de kinderen op deze scholen. Wat is de samenstelling op elke school, welke type kinderen met welke zorgvragen zitten er op de school en hoe sluit het ondersteuning structuur daar op aan.
• Borging warme overdracht jeugdhulp naar onderwijs
• Samenwerking in inkoop en contratering is verstevigd
• Het Nederlands Jeugd Instituut (NJI) monitort de voortgang en aansluiting Onderwijs-Jeugdhulp in Nijmegen

Specialistische jeugdhulp
In 2018 heeft de focus gelegen ophet tijdig afsluiten en afschalen van zorg, vooral voor jeugdhulp met verblijf.   
Daarnaast werkten we in 2018 samen met de J-LVB aanbieders, de sociale wijkteams en de GGD aan de uitvoeringsafspraken uit het transformatieplan J-LVB.  De Raad is periodiek geinformeerd over de oorzaken van de tekorten en de genomen interventies in de voortgangsrapportage Interventieplan Zorg en Welzijn.

Jeugd en veiligheid
In 2018 hebben we Sterker de opdracht gegeven om binnen de sociale wijkteams meer aandacht te hebben voor jeugd en veiligheidsvraagstukken. Het stadsbrede team is verstevigd, er zijn nieuwe werkafspraken gemaakt en dankzij een leanproces rondom uithuisplaatsingen zijn de werkprocessen aangescherpt.
Daarnaast is in 2018 gewerkt aan de doorontwikkeling van de Beschermingstafel Jeugd (multidisciplinair casusoverleg gericht op veiligheid voor kind) en zijn er nieuwe subsidie afspraken gemaakt met de Gecertificeerde Instellingen (GI's). In deze nieuwe inkoop zijn afspraken gemaakt over samenwerking op vroeg signalering: er is een nieuw product bijgekomen dat zich intensief richt op preventieve gezinsgericht Jeugdbescherming om Uithuisplaatsingen te voorkomen. Daarnaast is een vierde Gecertificeerde Instelling toegelaten die nadrukkelijk gezinssystemisch werkt.
Binnen de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling is veel aandacht besteed aan preventie van kindermishandeling, waaronder ook een aanpak  complexe scheidingen. Deze aanpak is gericht op het voorkomen van schade bij kinderen ten gevolge van een vechtscheiding en bedoeld om de sociale wijkteams aan de voorkant de meest passende hulp te laten inzetten. Vanuit de gemeente bieden we daarnaast e-learning en klassikale scholing  aan voor het onderwijs en de kinderopvang rondom het signaleren van kindermishandeling en het werken met de meldcode.

Veilig Thuis
In 2018 heeft Veilig Thuis zich voorbereid op de aanscherping van de landelijke meldcode en de radarfunctie. De werkprocessen bij Veilig Thuis zijn hierop aangepast  en de medewerkers getraind. Voor Veilig Thuis blijft het lastig om snel te kunnen anticiperen op pieken in de instroom, dit was in 2018 een aandachtspunt.
Het routeeroverleg waarbij de zorgmeldingen van de politie worden gerouteerd naar de meest passende partij is een goed instrument om Veilig Thuis te ontlasten en de samenwerking tussen zorg en veiligheid te versterken. Veilig Thuis, het Veiligheidshuis en de gemeente hebben in 2018 een voorstel gemaakt ten aanzien van het doorbreken van structurele onveiligheid. In 2019 wordt gestart met een praktijk-experiment om de nieuwe aanpak verder vorm te geven.

Het resultaat op het product Jeugd bedraagt over 2018 € 2,3 miljoen negatief. Ten opzichte van de begroting is er 5% meer uitgegeven. Het nadeel van € 2,3 miljoen wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een groter beroep op ambulante trajecten. Het nadeel hierop bedraagt € 5,2 miljoen. Dit wordt gedeeltelijk gesubstitueerd door een voordeel op residentiële jeugdzorg van € 2,3 miljoen. Daarnaast zien we een voordeel op PGB Jeugd (€ 0,6 miljoen).

Bij de zomernota hebben we € 2,0 miljoen vanuit de algemene middelen toegevoegd aan het product Jeugd. Over de oorzaken en de aanpak van het tekort op Jeugd hebben we u geïnformeerd in de voortgangsrapportage van het interventieplan Zorg en Welzijn.

Bij dit resultaat over 2018 moet worden opgemerkt dat het gaat om een voorlopig resultaat. De gecontracteerde zorgaanbieders hebben de declaraties over de maand december nog niet volledig ingediend en de zorgaanbieders moeten hun productie over het jaar 2018 nog verantwoorden. Ook voor de PGB-uitgaven geldt dat deze nog niet definitief zijn. PGB budgethouders kunnen de komende maanden nog declaraties indienen ten laste van het budget 2018.